استادیار پژوهش موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور
چکیده
در این تحقیق با توجه به محدودیت‌های گرده‌افشان‌های مکانیکی مرسوم، همچون لزوم حمل مخزن بزرگ ابزار توسط کارگر، پمپ کردن مکرر باد در مخزن و کنترل پیوسته میزان و یکنواختی پاشش، یک دستگاه گرده‌افشان الکتریکی از نوع تیرکی توانی مشتمل بر اجزای تیرک، مخزن گرده، واحد دمش، واحد کنترل پاشش و لوله دهش طراحی و ساخته شد. مکانیزم پاشش گرده در گرده‌افشان جدید از نوع پاشش دیواره‌ای بخشی، کاملاً متفاوت از مدل‌های قبلی بوده، افزون بر رفع معایب گرده‌افشان‌های قبلی، امکان مصرف بهینه توان و پایداری در تامین نسبت اختلاط ثابت گرده و ماده همراه را فراهم می‌سازد. کارایی گرده‌افشانی دستگاه الکتریکی، گرده‌افشان مکانیکی وروش سنتی با سه نسبت اختلاط 10، 20 و 30 درصد گرده خالص در قالب طرح بلوک‌های متعادل گروهی با 3 تکراردر گرده‌افشانی نخل خرمای رقم برحی در منطقه اهواز مورد ارزیابی قرار گرفت. با وجود آنکه گرده‌افشان الکتریکی با متوسط میوه‌نشینی 68/12 درصد، عملکردی بالاتر از گرده‌افشان مکانیکی با متوسط میوه‌نشینی 62/04 درصد و گرده‌افشانی سنتی با متوسط میوه‌نشینی64/94 درصد داشت، این اختلاف از نظر آماری در سطح 5 درصد معنی‌دار نشد. بر اساس نتایج حاصل و با در نظر گرفتن مزایای ابزار جدید همچون سبکی و سهولت کاربرد و قیمت پایین ابزار، صرفه‌جویی در میزان گرده مصرفی و نبود مشکلات ساختاری همچون انسداد لوله‌های گرده‌افشان و عدم یکنواختی پاشش، به عنوان گزینه مناسب برای کاربرد در گرده‌افشانی نخیلات کشور قابل استفاده می‌باشد.
)